سپاه تضعیف یا تقویت شده است؟؛ یک سال پس از شروع قیام
سپاه تضعیف یا تقویت شده است؟ این پرسشیست که یک سال پس از شروع قیام ایران بر روی میز کارشناسان امور ایران قرار دارد.
تضعیف نظام؛ تضعیف سپاه
با شروع قیام ایران در ۷ دی ۹۶ به تدریج موقعیت نظام در عرصه بینالمللی نیز تضعیف شد. بنا به گفته روحانی تنها بعد از قیام بود که رئیس جمهور آمریکا به سمت اجرایی کردن تصمیمش برای خروج از برجام حرکت کرد. [مصاحبه تلویزیونی روحانی و موقعیت واقعی «منفورترین گروهک در تاریخ ایران»]
در این میان موقعیت سپاه نمیتوانست تحت تاثیر قرار نگیرد؛ از مرداد سال ۹۶ با تصویبقانون کاتسا در آمریکا، سپاه در معرض تحریمهای گسترده قرار گرفت. در مهرماه همانسال سپاه در فهرست تروریستهای ویژه جهانی وزارت خزانهداری آمریکا جای گرفت که پیشتر میزبان سپاه قدس شده بود. [استراتژی جدید آمریکا و سلسله اقدامات اجرایی]
سپاه بهمثابه ستون فقرات خلافت اسلامی! تمامی مناصب نظامی یا کنترل آنها را چه در داخل سپاه و چه در سایر نهادهای نظامی، انتظامی و امنیتی نظام در اختیار دارد. نیروی انتظامی که گاه از آن بهعنوان پلیس یاد میشود در حقیقت بخش شهری سپاه پاسداران است که از انحلال شهربانی و ژاندارمری در کمیته انقلاب اسلامی در سال ۷۰ بهوجود آمد.
بسیج به عنوان یک نیروی شبهنظامی، بازوی سپاه در دانشگاهها، ادارات، محلات، بازارها، کارخانجات و … میباشد. برای مقابله با اعتراضات اجتماعی، بسیج در کنار نیروی انتظامی دو نیرویی هستند که در مرحله نخست سرکوب وارد صحنه میشوند.
ارتش در طی جنگ با عراق و بهخصوص پس از آن هرچه بیشتر تحت سیطره و کنترل سپاه درآمد. بهعنوان مثال پاسدار شمخانی در سال ۶۸ به ارتش منتقل شد و با عنوان دریادار شمخانی ریاست نیروی دریایی ارتش را بر عهده گرفت. وی در حالی حاضر دبیر شورای عالی امنیت ملی نظام و نماینده خامنهای در این شورا است.
در بخش اقتصادی کشور نیز سپاه با داشتن یک بازوی رسمی بهنام قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء کنترل بخش قابل توجهی از اقتصاد را در اختیار دارد. هرچند بخش بزرگتر اقتصادی سپاه در پوشش شرکتهایی قرار دارد که به ظاهر متعلق به بخش خصوصیست.
با شروع قیام ایران در ۷ دی ۹۶ به تدریج موقعیت نظام در عرصه بینالمللی نیز تضعیف شد. بنا به گفته روحانی تنها بعد از قیام بود که رئیس جمهور آمریکا به سمت اجرایی کردن تصمیمش برای خروج از برجام حرکت کرد. [مصاحبه تلویزیونی روحانی و موقعیت واقعی «منفورترین گروهک در تاریخ ایران»]
در این میان موقعیت سپاه نمیتوانست تحت تاثیر قرار نگیرد؛ از مرداد سال ۹۶ با تصویبقانون کاتسا در آمریکا، سپاه در معرض تحریمهای گسترده قرار گرفت. در مهرماه همانسال سپاه در فهرست تروریستهای ویژه جهانی وزارت خزانهداری آمریکا جای گرفت که پیشتر میزبان سپاه قدس شده بود. [استراتژی جدید آمریکا و سلسله اقدامات اجرایی]
سپاه بهمثابه ستون فقرات خلافت اسلامی! تمامی مناصب نظامی یا کنترل آنها را چه در داخل سپاه و چه در سایر نهادهای نظامی، انتظامی و امنیتی نظام در اختیار دارد. نیروی انتظامی که گاه از آن بهعنوان پلیس یاد میشود در حقیقت بخش شهری سپاه پاسداران است که از انحلال شهربانی و ژاندارمری در کمیته انقلاب اسلامی در سال ۷۰ بهوجود آمد.
بسیج به عنوان یک نیروی شبهنظامی، بازوی سپاه در دانشگاهها، ادارات، محلات، بازارها، کارخانجات و … میباشد. برای مقابله با اعتراضات اجتماعی، بسیج در کنار نیروی انتظامی دو نیرویی هستند که در مرحله نخست سرکوب وارد صحنه میشوند.
ارتش در طی جنگ با عراق و بهخصوص پس از آن هرچه بیشتر تحت سیطره و کنترل سپاه درآمد. بهعنوان مثال پاسدار شمخانی در سال ۶۸ به ارتش منتقل شد و با عنوان دریادار شمخانی ریاست نیروی دریایی ارتش را بر عهده گرفت. وی در حالی حاضر دبیر شورای عالی امنیت ملی نظام و نماینده خامنهای در این شورا است.
در بخش اقتصادی کشور نیز سپاه با داشتن یک بازوی رسمی بهنام قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء کنترل بخش قابل توجهی از اقتصاد را در اختیار دارد. هرچند بخش بزرگتر اقتصادی سپاه در پوشش شرکتهایی قرار دارد که به ظاهر متعلق به بخش خصوصیست.
ریزشها و ناامیدی مزمن
با شروع قیام در دیماه ۹۶، نخستین ریزشها در نیروهای بسیج صورت گرفت. کم نبودند بسیجیانی که تحت تأثیر قیام اوج یابنده با انتشار تصویر خود یا فقط با انتشار تصویر سوزاندن کارتهای عضویت خود در بسیج، از این نیرو تبری جستند.
ناامیدی از آینده نظام، کار را به جایی کشاند که خامنهای و روحانی در مقاطع مختلف طی سخنرانیهایشان ضمن اطمینان دادن به بقای رژیم، تلاش کردند تا مخاطبان خود در بدنه سپاه را امیدوار کنند که نظام از شرایط پیشاروی عبور خواهد کرد.
خامنهای طی یک سخنرانی که در مرداد ماه منتشر شد به پاسداران خارج کشوری اطمینان داد که نظام سقوط نخواهد کرد.
در ۱۸ مهر در متن منتشر شده از دیدار خامنهای با سران نظام معلوم شد که او به آنها گفته است نظام بنبست ندارد؛ امری که به روشنی نشان میداد خطر ریزش در راس نیروهای نظام نیز خود را برجسته کرده است.
پیشتر در ۱۲ مهر، خامنهای همین عبارت را خطاب به بسیجیان گردآمده در ورزشگاه آزادی به کار برده بود. [بن بست خامنهای؛ چرا خامنهای میگوید نظام «بنبست»ی ندارد؟]
با شروع قیام در دیماه ۹۶، نخستین ریزشها در نیروهای بسیج صورت گرفت. کم نبودند بسیجیانی که تحت تأثیر قیام اوج یابنده با انتشار تصویر خود یا فقط با انتشار تصویر سوزاندن کارتهای عضویت خود در بسیج، از این نیرو تبری جستند.
ناامیدی از آینده نظام، کار را به جایی کشاند که خامنهای و روحانی در مقاطع مختلف طی سخنرانیهایشان ضمن اطمینان دادن به بقای رژیم، تلاش کردند تا مخاطبان خود در بدنه سپاه را امیدوار کنند که نظام از شرایط پیشاروی عبور خواهد کرد.
خامنهای طی یک سخنرانی که در مرداد ماه منتشر شد به پاسداران خارج کشوری اطمینان داد که نظام سقوط نخواهد کرد.
در ۱۸ مهر در متن منتشر شده از دیدار خامنهای با سران نظام معلوم شد که او به آنها گفته است نظام بنبست ندارد؛ امری که به روشنی نشان میداد خطر ریزش در راس نیروهای نظام نیز خود را برجسته کرده است.
پیشتر در ۱۲ مهر، خامنهای همین عبارت را خطاب به بسیجیان گردآمده در ورزشگاه آزادی به کار برده بود. [بن بست خامنهای؛ چرا خامنهای میگوید نظام «بنبست»ی ندارد؟]
اقتصاد سپاه
برای جبران تضعیف وضعیت تمامیت نظام و به طور مشخص سپاه در روند یکسالهی گذشته، خامنهای کوشیده است تا موقعیت اقتصادی سپاه در درون نظام را ارتقاء دهد.
از ابتدای دههی ۷۰ تحت عنوان خصوصی سازی اموال بخش دولتی به سپاه منتقل شده است. اوج این روند صدور فرمان خامنهای در تفسیر اصل ۴۴ قانون اساسی بود که امکان انتقال بخشهایی از اقتصاد دولتی که براساس قانون اساسی نظام باید دولتی باقی میماند، به سپاه را فراهم کرد. [سیاستهای کلی اصل ۴۴؛ خصوصی سازی به سبک خامنهای]
پس از خروج آمریکا از برجام خامنهای رهنمود داد که خصوصی سازی باید ادامه پیدا کند [خامنهای در پاسخ به پومپئو چه گفت؟] که به مفهوم تقویت مالی سپاه بود. پس از ارائه بودجه سال ۹۸ به مجلس که از زیر نظر خامنهای گذشته بود، معلوم شد که تنها در اقتصاد رسمی (دولتی) کشور که شامل ۳۰ تا ۵۰ درصد آن میشود، بودجه ستاد مشترک سپاه به ۲۵.۴ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.
با این همه آنچه مسلم به نظر میرسد در تنگنا قرار گرفتن بیش از پیش سپاه در عرصههای مختلف است. گزارشها نشان میدهد که صادرات غیر نفتی کشور که به طور عمده در اختیار سپاه و دولت قرار دارد در آذر امسال به نسبت آبانماه ۵۶ درصد کاهش داشته است. [کاهش صادرات غیر نفتی در آذرماه؛ آیا این اقتصاد در حال فروپاشیست؟] از دیگر سو با شروع تحریمها، صادرات نفت نظام که یکی از منبع اصلی تامین مالی سپاه است از ۲.۵ میلیون بشکه در روز به چیزی حدود ۱ میلیون بشکه در روز سقوط کرده است. [مجله نفت و گاز عدم افزایش صادرات نفت نظام ایران، با وجود اعطای معافیت به ۸ کشور] همه اینها حکایت از آن دارد که سپاه بسیاری از منابع مالیاش را دارد از دست میدهد.
برای جبران تضعیف وضعیت تمامیت نظام و به طور مشخص سپاه در روند یکسالهی گذشته، خامنهای کوشیده است تا موقعیت اقتصادی سپاه در درون نظام را ارتقاء دهد.
از ابتدای دههی ۷۰ تحت عنوان خصوصی سازی اموال بخش دولتی به سپاه منتقل شده است. اوج این روند صدور فرمان خامنهای در تفسیر اصل ۴۴ قانون اساسی بود که امکان انتقال بخشهایی از اقتصاد دولتی که براساس قانون اساسی نظام باید دولتی باقی میماند، به سپاه را فراهم کرد. [سیاستهای کلی اصل ۴۴؛ خصوصی سازی به سبک خامنهای]
پس از خروج آمریکا از برجام خامنهای رهنمود داد که خصوصی سازی باید ادامه پیدا کند [خامنهای در پاسخ به پومپئو چه گفت؟] که به مفهوم تقویت مالی سپاه بود. پس از ارائه بودجه سال ۹۸ به مجلس که از زیر نظر خامنهای گذشته بود، معلوم شد که تنها در اقتصاد رسمی (دولتی) کشور که شامل ۳۰ تا ۵۰ درصد آن میشود، بودجه ستاد مشترک سپاه به ۲۵.۴ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.
با این همه آنچه مسلم به نظر میرسد در تنگنا قرار گرفتن بیش از پیش سپاه در عرصههای مختلف است. گزارشها نشان میدهد که صادرات غیر نفتی کشور که به طور عمده در اختیار سپاه و دولت قرار دارد در آذر امسال به نسبت آبانماه ۵۶ درصد کاهش داشته است. [کاهش صادرات غیر نفتی در آذرماه؛ آیا این اقتصاد در حال فروپاشیست؟] از دیگر سو با شروع تحریمها، صادرات نفت نظام که یکی از منبع اصلی تامین مالی سپاه است از ۲.۵ میلیون بشکه در روز به چیزی حدود ۱ میلیون بشکه در روز سقوط کرده است. [مجله نفت و گاز عدم افزایش صادرات نفت نظام ایران، با وجود اعطای معافیت به ۸ کشور] همه اینها حکایت از آن دارد که سپاه بسیاری از منابع مالیاش را دارد از دست میدهد.
خرد شدن استخوانها
در سطح منطقه نیز سپاه وضعیت بهتری ندارد. بهعنوان نمونه در سوریه پایگاههای سپاه به طور مستمر مورد هدف قرار میگیرد بیآنکه سپاه جرأت یا توان پاسخگویی به آنها را داشته باشد.
در عرصه دیپلماسی نیز سیاست خارجی نظام که به میزان زیادی در کنترل مستقیم سپاه قرار دارد ضربات جدی دریافت کرده است. دبیر سوم سفارت نظام در اتریش به خاطر تلاش برای کشتار شرکتکنندگان در گرهمایی سالیانه مجاهدین در پاریس اکنون در زندانی در بلژیک به سر میبرد. [اسدالله اسدی به بلژیک مسترد شد؛ حلقات پروندهی ترور تکمیل میشود] دو دیپلمات نظام از هلند به خاطر فعالیتهای تروریستی اخراج شدهاند. همچنین سفیر و یک دیپلمات دیگر نظام به خاطر تلاش برای کشتار مجاهدین در آلبانی از این کشور اخراج شدهاند. [اخراج سفیرنظام ایران از آلبانی؛ شکستی دیگر برای سیاست ترور] این همه در حالیست که نظام توانایی و جرأت پاسخگویی و مقابله به مثل در برابر این موارد را ندارد.
آنچه بسیاری از ناظران بر آن باور دارند این است که مراحل تضعیف واقعی سپاه تازه آغاز شده است. فشار بیشتر قطعا استخوانهای بیشتری از اصلیترین منشأ تروریسم در منطقه و جهان را درهم خواهد شکست.
در سطح منطقه نیز سپاه وضعیت بهتری ندارد. بهعنوان نمونه در سوریه پایگاههای سپاه به طور مستمر مورد هدف قرار میگیرد بیآنکه سپاه جرأت یا توان پاسخگویی به آنها را داشته باشد.
در عرصه دیپلماسی نیز سیاست خارجی نظام که به میزان زیادی در کنترل مستقیم سپاه قرار دارد ضربات جدی دریافت کرده است. دبیر سوم سفارت نظام در اتریش به خاطر تلاش برای کشتار شرکتکنندگان در گرهمایی سالیانه مجاهدین در پاریس اکنون در زندانی در بلژیک به سر میبرد. [اسدالله اسدی به بلژیک مسترد شد؛ حلقات پروندهی ترور تکمیل میشود] دو دیپلمات نظام از هلند به خاطر فعالیتهای تروریستی اخراج شدهاند. همچنین سفیر و یک دیپلمات دیگر نظام به خاطر تلاش برای کشتار مجاهدین در آلبانی از این کشور اخراج شدهاند. [اخراج سفیرنظام ایران از آلبانی؛ شکستی دیگر برای سیاست ترور] این همه در حالیست که نظام توانایی و جرأت پاسخگویی و مقابله به مثل در برابر این موارد را ندارد.
آنچه بسیاری از ناظران بر آن باور دارند این است که مراحل تضعیف واقعی سپاه تازه آغاز شده است. فشار بیشتر قطعا استخوانهای بیشتری از اصلیترین منشأ تروریسم در منطقه و جهان را درهم خواهد شکست.
مطالب مارا در وبلاک انجمن نجات ایران ودر توئیتربنام @bahareazady دنبال کنید
پیش بسوی قیام سراسری ، ما بر اندازیم# شهرهای ایران اعتصاب # تظاهرات#
سرنگونی # اتحادوهمبستگی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر